Hướng dẫn viên du lịch là một nghề mà người hướng dẫn sẽ sử dụng ngôn ngữ để giới thiệu, giải thích, hướng dẫn, giải đáp cho khách du lịch về văn hóa, lịch sử, ý nghĩa của các địa danh du lịch và các nội dung liên quan khác cần giải đáp cho khách du lịch hiểu.
Một mặt khác hướng dẫn viên du lịch cũng là người hướng dẫn đoàn, lên kế hoạch di chuyển và tập trung, làm các thủ tục liên quan đến vé vào cửa tại các điểm du lịch cần mua vé cho đoàn thăm quan.

Nghề hướng dẫn viên du lịch là một nghề được xếp trong top các nghề có sự phát triển bền vững lâu dài và hứa hẹn trong tương lai. Hướng dẫn viên du lịch sẽ được đi đó đây, được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của mọi miền đất nước, được tiếp xúc với nhiều nền văn minh trên thế giới và có thể thỏa sức thể hiện bản thân. Vậy làm hướng dẫn viên du lịch có khó không?
Làm hướng dẫn viên du lịch khó không?
Làm hướng dẫn viên du lịch không khó nếu bạn có đủ lòng yêu nghề, đam mê công việc, kiên trì rèn luyện các kỹ năng thì chắc chắn bạn sẽ trở thành một hướng dẫn viên du lịch chuyên nghiệp.

Không phải công việc nào khi mới bắt đầu đã dễ dàng và thuận lợi như ý muốn. Đặc biệt đối với nghề hướng dẫn viên du lịch thì trong suốt quá trình theo đuổi và vào nghề đều là “thử thách”, khi bạn vượt qua thử thách đó thì sẽ cảm thấy dễ dàng hơn có thêm nghị lực để phấn đấu hoàn thiện mình thêm.
Bạn phải rèn luyện và tập thích nghi với việc đi lại nhiều, giờ giấc không ổn định, vắng nhà thường xuyên, kể cả lễ tết.
Khi đi dẫn tour cho du khách, hướng dẫn viên phải đóng khá nhiều vai là “một nhà văn hóa, nhà địa lý, nhà sử học” một nhà ngoại giao để truyền đạt thông tin cho khách tham quan, tạo ấn tượng tốt với họ.
Để làm được điều đó, một hướng dẫn viên du lịch phải trang bị cho mình đầy đủ các kiến thức về văn hóa đất nước, địa phương, khả năng giao tiếp tốt có đủ tố chất và bản lĩnh để có thể tự tin để trở thành một hướng dẫn viên du lịch giỏi.
Thu nhập của hướng dẫn viên du lịch
Thu nhập của các hướng dẫn viên thường dao động từ 600.000 đồng đến 2 triệu đồng mỗi ngày, và có thể cao hơn nếu dẫn các tour có tính chất đặc biệt. Các tour khách hàng khó tính và có định hướng sang trọng cần kỹ năng dẫn tour cao cấp, tăng khó khăn của công việc nhưng cũng tăng thu nhập cho hướng dẫn viên. Ngoài lương cố định, hướng dẫn viên cũng có thể nhận được tiền tip từ khách hàng, phụ thuộc vào sự nhiệt tình và khả năng của họ.
Hướng dẫn viên còn có thêm nguồn thu nhập từ việc được các cửa hàng, khu vui chơi, khách sạn và nhà hàng trả lại một phần doanh thu, được gọi là hoa hồng, sau khi họ giới thiệu khách hàng cho những địa điểm này.
Lương dẫn tour giữa hướng dẫn viên nội địa và quốc tế đều như nhau, chỉ khác nhau là nếu dẫn khách nước ngoài thì khả năng tiền tip có thể cao hơn với những tour cao cấp 4-5*.
Có thể nói rằng với nghề hướng dẫn viên du lịch, bất kể bạn có đảm nhiệm các tour trong nước hay quốc tế, các tour cao cấp hay bình thường, mức thu nhập của nghề này đều khó dưới con số 1.000.000 đồng mỗi ngày.

Vì vậy, nghề hướng dẫn viên du lịch được xem là một nghề có thu nhập cao, ổn định và bền vững. Với sự tăng trưởng mạnh mẽ của ngành du lịch và nhu cầu du lịch ngày càng tăng, không chỉ tại Việt Nam mà trên toàn thế giới, ngành du lịch được coi là một trong những ngành công nghiệp không khói đem lại doanh thu cao nhất.
Công việc cụ thể của hướng dẫn viên du lịch
Hướng dẫn viên du lịch là người có trọng trách sử dụng ngôn ngữ để thuyết minh, giới thiệu, hướng dẫn và giải đáp thắc mắc cho khách thăm quan, khách du lịch. Các giới thiệu này có thể bao gồm về lịch sử, văn hóa, bản sắc, giới thiệu về điểm du lịch…

Ngoài ra hướng dẫn viên du lịch còn có trọng trách là người hướng dẫn, dẫn đoàn đi thăm quan, người dẫn đầu đoàn thăm quan, dẫn đường cho đoàn thăm quan. Có trọng trách đảm bảo cả đoàn di chuyển đúng, không bị lạc, tập hợp đoàn và điểm danh để di chuyển tiếp, đảm bảo an toàn cho cả đoàn.
Tổ chức đón khách, sắp xếp nơi nghỉ ngơi, ăn uống, tổ chức tham quan du lịch tại địa điểm tham quan du lịch, tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí, mua sắm cho các du khách.
Cung cấp đầy đủ thông tin để du khách hiểu được các thủ tục, quy định về xuất nhập cảnh, quy chế và hoạt động tham quan, những thông tin về đất nước, con người, cảnh quan tại địa điểm du lịch.
Theo dõi, giám sát, kiểm tra phục vụ du khách để đảm bảo phục vụ đúng và đủ làm hài lòng du khách theo yêu cầu đã thỏa thuận như trong hợp đồng.
Xử lý các tình huống, sự cố xảy ra trong quá trình tham quan du lịch một cách nhanh chóng, linh hoạt.
Có mấy loại hướng dẫn viên du lịch?
Hướng dẫn viên du lịch có 2 nhóm phổ biến nhất là hướng dẫn viên nội địa và hướng dẫn viên quốc tế. Ngoài ra cũng có thêm 1 nhóm nữa là hướng dẫn viên tại điểm, thực ra hướng dẫn viên tại điểm chỉ là 1 thuật ngữ để chỉ đối tượng hướng dẫn viên chứ nó vẫn thuộc 2 nhóm trên.

Hướng dẫn viên nội địa
Là hướng dẫn viên chỉ được phép sử dụng tiếng Việt để thuyết minh và hướng dẫn cho khách du lịch. Đối tượng này cần phải có thẻ hướng dẫn viên nội địa.
Hướng dẫn viên quốc tế
Là hướng dẫn viên người Việt Nam nhưng sẽ sử dụng một ngôn ngữ khác tiếng Việt để thuyết minh và hướng dẫn cho khách du lịch. Ngôn ngữ này có thể là ngôn ngữ bất kỳ trên thế giới. Đối tượng này cần phải có thẻ hướng dẫn viên quốc tế.
Hướng dẫn viên du lịch học khối nào?
Để làm hướng dẫn viên du lịch bạn cần học chuyên ngành “hướng dẫn du lịch”, ngành này thi các khối A, A1, C, D với nội dung như sau:
Các khối thi hướng dẫn du lịch
Khối A | Toán, Lý, Hóa |
Khối A1 | Toán, Lý, Anh |
Khối C | Văn, Sử, Địa |
Khối D | Toán, Văn, Anh |
Tổ hợp môn xét tuyển ngành hướng dẫn du lịch
A01 | Toán, Lý, Anh |
C00 | Văn, Lịch sử, Địa lý |
C01 | Văn, Toán, Vật lý |
D01 | Văn, Toán, Anh |
D14 | Văn, Lịch sử, Anh |
D15 | Văn, Địa lý, Anh |
D79 | Văn, Khoa học xã hội, Tiếng Đức |
D78 | Văn, Khoa học xã hội, Tiếng Nga |
D82 | Văn, Khoa học xã hội, Tiếng Pháp |
D83 | Văn, Khoa học xã hội, Tiếng Trung |
D02 | Văn, Toán, Tiếng Nga |
D03 | Văn, Toán, Tiếng Pháp |
D04 | Văn, Toán, Tiếng Trung |
D05 | Toán, Hóa học, Lịch sử |
D06 | Văn, Toán, Tiếng Nhật |
D10 | Toán, Địa lý, Anh |
Hướng dẫn viên du lịch học trường nào?
Hướng dẫn du lịch có rất nhiều trường đào tạo, từ trung cấp đến đại học, thậm chí bạn chỉ cần có chứng chỉ hướng dẫn du lịch ngắn hạn cũng có thể làm hướng dẫn viên.
Nếu liệt kê tất cả các trường ra đây thì sẽ rất nhiều và bạn cũng không thể lựa chọn được trường nào phù hợp với bản thân.

Vậy tôi sẽ hướng dẫn bạn cách để chọn trường và cách để học ngành hướng dẫn du lịch sao cho phù hợp. Từ đó bạn sẽ có phương hướng để lựa chọn sao cho phù hợp với bản thân và nhu cầu.
Cách học
Có thể bạn sẽ bị bất ngờ nhưng tôi sẽ bật mí với bạn rằng nếu muốn làm “hướng dẫn viên du lịch” thì không nên học ngành “hướng dẫn du lịch”. Cho dù đúng là để làm hướng dẫn viên cần phải học ngành “hướng dẫn du lịch”.
Tại bài viết này tôi sẽ tóm tắt lại nội dung, còn để tìm hiểu chi tiết lý do thì bạn hãy đọc bài viết “Phân tích về trình độ ngoại ngữ của hướng dẫn viên du lịch“.
Để làm hướng dẫn viên du lịch bạn chỉ cần có bằng trung cấp hoặc cao đẳng bất kỳ và học thêm chứng chỉ ngắn hạn “hướng dẫn du lịch” trong khoảng 2 tháng. Đối với hướng dẫn viên du lịch quốc tế thì cần thêm bằng hoặc chứng chỉ ngoại ngữ theo bảng như bài viết tôi đã đưa ra phía trên.
Vì vậy đừng học ngành “hướng dẫn du lịch” nếu muốn làm hướng dẫn viên du lịch. Hãy học ngành bất kỳ và tốt nhất nên học ngoại ngữ, sau đó thi lấy chứng chỉ hướng dẫn du lịch chỉ có 2 tháng.
Cách chọn trường
Rất nhiều bạn đam mê muốn học đúng chuyên ngành hoặc yếu tố công việc yêu cầu đúng chuyên ngành. Vậy làm sao để chọn trường phù hợp học ngành “hướng dẫn du lịch”.
Yêu cầu cao nhất của ngành hướng dẫn du lịch chỉ cần đến bằng cao đẳng. Vì vậy bạn chỉ cần học cao đẳng chứ không cần đại học, cao đẳng thì 3 năm, đại học 4 năm, nếu có nhiều thời gian thì có thể học đại học.
Làm sao để trở thành hướng dẫn viên du lịch?
Nếu học TC, CĐ, ĐH bạn cần học đúng chuyên ngành “hướng dẫn du lịch”. Lưu ý là có thể học bất cứ trường nào nhưng trên bằng tốt nghiệp phải ghi đúng chuyên ngành là “hướng dẫn du lịch”, còn bảng điểm ghi gì thì tùy. Theo luật du lịch 2017 áp dụng triệt để từ 01/01/2018 thì học ngành du lịch nhưng không đúng chuyên ngành “hướng dẫn du lịch” thì vẫn chưa đủ điều kiện làm hướng dẫn viên.

Còn nếu không học đúng chuyên hành hướng dẫn du lịch thì phải làm sao: Bạn sẽ cần phải tham gia lớp ngắn hạn hướng dẫn du lịch và được cấp chứng chỉ hướng dẫn du lịch. Sau khi có chứng chỉ thì phải mang lên sở VH TT & DL tại các tỉnh để xin cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch.
Tương ứng với hướng dẫn viên nội địa hay quốc tế sẽ phải học đúng loại chứng chỉ. Nếu thuộc đối tượng này bạn có thể tham khảo khóa học hướng dẫn du lịch.
Vậy có nên học hướng dẫn du lịch?
Tất nhiên, quyết định theo sở thích của mỗi người và có thể tham khảo thêm những gì được chia sẻ trong bài viết này. Tuy nhiên, nghề hướng dẫn viên du lịch đòi hỏi sức khỏe tốt và làm việc vất vả, nhưng thu nhập lại rất hấp dẫn.
Lưu ý rằng đối với những bạn tốt nghiệp THPT năm 2023, cần lưu ý cân nhắc việc có nên học hướng dẫn du lịch hay học ngoại ngữ.